Pasteis de Nata – klasyczne słodkości Portugalii
Pasteis de nata, znane również jako pastéis de Belém, to jedne z najbardziej ikonicznych portugalskich wypieków, które zdobyły międzynarodową sławę i uznanie. Te małe babeczki, wykonane z chrupiącego ciasta francuskiego i wypełnione kremem na bazie żółtek jaj i śmietany, łączą w sobie delikatną słodycz i kremową konsystencję. Pasteis de nata to prawdziwa wizytówka portugalskiej cukiernictwa – słodkość, która urzeka zarówno wyglądem, jak i smakiem. Tradycyjnie podawane z posypką cynamonu i cukru pudru, babeczki te najlepiej smakują jeszcze lekko ciepłe, co sprawia, że są idealnym deserem lub dodatkiem do filiżanki kawy.
Historia Pasteis de Nata – jak powstał najsłynniejszy portugalski deser?
Historia pasteis de nata sięga początków XIX wieku i związana jest z klasztorem Hieronimitów w lizbońskiej dzielnicy Belém. Mnisi, którzy zamieszkiwali klasztor, przygotowywali wypieki z wykorzystaniem żółtek jaj, ponieważ białka były powszechnie stosowane w klasztorach do krochmalenia odzieży liturgicznej. Dzięki temu, że mieli pod dostatkiem żółtek, zaczęli eksperymentować z recepturą, tworząc przepis na babeczki wypełnione kremem jajecznym. W 1837 roku mnisi, szukając źródła finansowania dla klasztoru, zaczęli sprzedawać te babeczki, które szybko zdobyły popularność w całej Lizbonie.
Po zamknięciu klasztoru przepis na babeczki trafił w ręce lokalnej cukierni, która do dziś produkuje pastéis de Belém według oryginalnej, ściśle tajnej receptury. Cukiernia Fábrica dos Pastéis de Belém stała się miejscem pielgrzymek miłośników tego deseru, a do dziś tylko kilku pracowników zna pełny skład i dokładne proporcje składników. Pasteis de nata są obecnie pieczone w całej Portugalii, ale wersja z Belém uchodzi za najautentyczniejszą.
Kremowe wnętrze i chrupiące ciasto – sekret idealnych Pasteis de Nata
Pasteis de nata wyróżniają się idealną równowagą między delikatnym, kremowym wnętrzem a chrupiącą skorupką z ciasta francuskiego. Sekret doskonałego wypieku tkwi w idealnie cienkim cieście, które tworzy kilka warstw i pozostaje kruche, mimo intensywnego wypieku w wysokiej temperaturze. Ciasto francuskie, stosowane do przygotowania pasteis de nata, wymaga odpowiedniego rozwałkowania i złożenia, aby uzyskać odpowiednią teksturę – cienkie, chrupiące i wielowarstwowe.
Krem na bazie żółtek jaj, śmietany i cukru jest gotowany, aby osiągnąć odpowiednią gęstość. Do masy dodawane są często skórka cytrynowa i cynamon, które nadają jej delikatnie cytrusowy, korzenny posmak. W trakcie pieczenia krem zmienia konsystencję, tworząc kremowe, gęste wnętrze, które ma subtelną słodycz i wyraźny jajeczny smak. Cukiernicy osiągają perfekcję w tym wypieku, dbając o to, aby krem nie stał się zbyt gęsty ani nie przypalił się, co wymaga doświadczenia i precyzji.
Rytuał podawania i delektowania się Pasteis de Nata
W Portugalii pasteis de nata są podawane jako przysmak na różne okazje, jednak najczęściej cieszą się popularnością jako deser do kawy. Filiżanka espresso, lokalnie nazywanego bica, doskonale komponuje się ze słodyczą babeczki, a wiele kawiarni serwuje pasteis de nata jako tradycyjny dodatek do kawy. Deser jest najczęściej podawany z posypką z cynamonu i cukru pudru, co podkreśla słodycz i jednocześnie wprowadza korzenny akcent do smaku kremu.
Portugalczycy uwielbiają pasteis de nata jeszcze lekko ciepłe, kiedy krem zachowuje swoją aksamitną konsystencję, a ciasto francuskie pozostaje wyjątkowo chrupiące. Ten moment, gdy pasteis de nata jest świeżo wyjęty z pieca, uznawany jest za najlepszy czas na delektowanie się jego pełnym smakiem i aromatem. Cukiernie i kawiarnie w Portugalii, zwłaszcza w Lizbonie, codziennie pieką świeże babeczki, aby zapewnić swoim klientom idealnie wypieczone i ciepłe słodkości.
Popularność Pasteis de Nata na świecie i jego różne przepisy
Pasteis de nata stały się tak popularne, że ich sława rozprzestrzeniła się daleko poza Portugalię. W cukierniach na całym świecie, od Londynu po Nowy Jork, można znaleźć te słodkie babeczki, choć czasem w nieco zmodyfikowanych wersjach. W Azji, szczególnie w Makau, która była kiedyś portugalską kolonią, pasteis de nata są szeroko dostępne i stały się częścią lokalnej kuchni. Wersja z Makau jest nieco mniej słodka, a ciasto ma inną konsystencję niż oryginał, ale smak i koncepcja pozostają bliskie portugalskiej wersji.
Niektóre cukiernie tworzą również innowacyjne wersje pasteis de nata, dodając czekoladę, wanilię, czy nawet odrobinę likieru, aby nadać im bardziej wyrafinowany charakter. Te nowoczesne wersje przyciągają klientów szukających nowych doznań smakowych, ale dla wielu miłośników tego deseru klasyczna wersja z kremem jajecznym pozostaje niezmiennie najlepsza. Portugalskie pasteis de nata zyskały także miejsce na stołach świątecznych w wielu rodzinach, a ich popularność tylko rośnie.
Pasteis de Nata jako symbol portugalskiego cukiernictwa
Dzięki prostocie składników, ale jednocześnie mistrzowskiej technice wykonania, pasteis de nata stały się symbolem portugalskiego cukiernictwa i dumą tego kraju. Są one nieodłączną częścią portugalskiej kultury kulinarnej, a ich smak przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów. Podczas wizyty w Lizbonie większość podróżników udaje się do Fábrica dos Pastéis de Belém, gdzie można spróbować słynnych pastéis de Belém przygotowanych według oryginalnej receptury.
Pasteis de nata to coś więcej niż tylko deser – to prawdziwa podróż do tradycji i smaków Portugalii. Każda babeczka jest hołdem dla portugalskiej sztuki cukierniczej, a jej delikatna, choć intensywna słodycz idealnie odzwierciedla ciepło i gościnność Portugalii. Delektowanie się świeżo wypieczoną pasteis de nata to doświadczenie, które zostaje w pamięci i jest często wspominane jako symbol portugalskiej kultury i gościnności.